କେଉଁ ଭାଷାରେ କିଏ ପାଇବେ କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ୨୦୨୨

ପ୍ରିଜମ ନ୍ୟୁଜ ବ୍ୟୁରୋ: ୨୦୨୨ ପାଇଁ ଘୋଷଣା ହୋଇଛି କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର। ହିନ୍ଦୀ ଭାଷା ପାଇଁ ଚଳିତ ବର୍ଷର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରସିଦ୍ଧ କବି ବଦ୍ରି ନାରାୟଣଙ୍କୁ ଦିଆଯିବ । ବଦ୍ରି ନାରାୟଣଙ୍କୁ ତାଙ୍କ କବିତା ସଂଗ୍ରହ ‘ତୁମଡି କେ ଶବ୍ଦ’ ପାଇଁ ଏହି ପୁରସ୍କାର ଦେବା ପାଇଁ ମନୋନୀତ କରାଯାଇଛି ।ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ସଚିବ କେ. ଶ୍ରୀନିବାସା ରାଓ ସାହିତ୍ୟପୁରସ୍କାର ଘୋଷଣା କରି କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଚଳିତ ବର୍ଷ ୨୩ ଟି ଭାଷା ପାଇଁ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି। ଏଥିମଧ୍ୟରେ ୭ ଟି କବିତା ସଂଗ୍ରହ, ୬ ଟି ଉପନ୍ୟାସ, ୨ ଟି କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ ସଂଗ୍ରହ, ଦୁଇଟି ସାହିତ୍ୟିକ ସମାଲୋଚନା, ତିନୋଟି ନାଟକ, ଗୋଟିଏ ଆତ୍ମଜୀବନୀ ପ୍ରବନ୍ଧ, ଗୋଟିଏ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ସିନ୍ଧି ସାହିତ୍ୟ ଇତିହାସ ଏବଂ ଗୋଟିଏ ପ୍ରବନ୍ଧ ସଂଗ୍ରହ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ।

ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ପୁରସ୍କାରକୁ ୨୩ ଟି ଭାରତୀୟ ଭାଷାର ଖଣ୍ଡପୀଠ କମିଟି ସୁପାରିଶ କରିଛି। ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ସଭାପତି ଡକ୍ଟର ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର କାମ୍ବରଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଏକାଡେମୀ କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ବୋର୍ଡର ବୈଠକରେ ଏହାକୁ ଅନୁମୋଦନ କରାଯାଇଛି। ତେବେ ୨୦୨୩ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚରେ ମନୋନୀତ ଲେଖକମାନଙ୍କୁ ସମ୍ମାନିତ କରାଯିବ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି। ପୁରସ୍କାର ବିଜେତାଙ୍କୁ ଏକ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା, ଏକ ତାମ୍ର ଫଳକ ଏବଂ ଏକ ପ୍ରମାଣ ପ୍ରଦାନ କରାଯିବ। ଇଂରାଜି ଭାଷାରେ ଅନୁରାଧା ରୟଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ଉପନ୍ୟାସ ‘ଅଲ୍ ଦ ଲାଇଭସ୍ ଉଇ ବେଭର ଲିଭ୍ଡି’ ପାଇଁ ଚଳିତ ବର୍ଷର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରାଯିବ। ପଞ୍ଜାବୀ ଭାଷାରେ ସୁଖଜିତଙ୍କ କାହାଣୀ ସଂଗ୍ରହ ‘ ମୈଇଁ ଆୟାଙ୍ଗୋଶ ନହିଁ’, ଉର୍ଦ୍ଦୁ ଭାଷା ପାଇଁ ଅନି ଆଶଫାକଙ୍କ ଉପନ୍ୟାସ ‘ ଖ୍ୱାବ ସରବ’, ବୋଡୋରେ ରଶ୍ମୀ ଚୌଧୁରୀଙ୍କ କବିତା ସଂକଳନ ସାନସ୍ନିନି ମଦିରା, ମିଥିଳା ଭାଷାରେ ଅଜିତ ଆଜାଦଙ୍କ କବିତା ସଂଗ୍ରହ ପେନ୍ ଡ୍ରାଇଭ ମେ ପୃଥିବ। ପ୍ରୀତି’ରେ ମଣିପୁରୀରେ କବିତା ସଂଗ୍ରହ ‘ଲେରୁନଙ୍ଗ’, ଓଡିଆରେ ଗାୟତ୍ରୀବାଳା ପଣ୍ଡାଙ୍କ କବିତା ସଂକଳନ’ ଦୟାନଦୀ’, ସଂସ୍କୃତରେ ଜନାର୍ଦ୍ ପ୍ରସାଦ ପାଣ୍ଡେଙ୍କ ‘ମଣି’ କବିତା ସଂକଳନ ‘ଦୀପମଣିକ୍ୟମ୍’, ସାନ୍ତାଳୀରେ କାଜଲି ସୋରେନ ଜଗନ୍ନାଥ ସୋରେନଙ୍କ କବିତା ସଂଗ୍ରହ ‘ସାବରନକା’ ଏହି ପୁରସ୍କାର ପାଇଁ ମନୋନୀତ ହୋଇଛି।ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ଘୋଷଣା ପରେ ଖୁସି ବ୍ୟକ୍ତ କରି ପ୍ରସିଦ୍ଧ କବି ବଦ୍ରି ନାରାୟଣ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ଭାରତୀୟ ସାହିତ୍ୟ ଜଗତର ସବୁଠାରୁ ବଡ ସମ୍ମାନ।

ଏହି ସମ୍ମାନ ପାଇବା ପ୍ରକୃତରେ ଆନନ୍ଦଦାୟକ ବିଷୟ । ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ଗ୍ରହଣ କରି ତାଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଏକ ମୂଲ୍ୟ ଦିଆଯାଇଥିବା ପରି ମନେହେଉଛି।କବିତା ସଂଗ୍ରହ ‘ତୁମଡି କେ ଶବ୍ଦ’ ବିଷୟରେ ବଦ୍ରି ନାରାୟଣ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ସଂଗ୍ରହ ରାଜକମଲ ପ୍ରକାଶଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଛି। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସଂଗ୍ରହରେ ଥିବା କବିତାଗୁଡ଼ିକ ଆଜିର ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନର ପ୍ରତିଫଳନ । ଆମ ସମାଜରେ, ଜୀବନରେ, ଆମ ସଂପର୍କରେ ଯାହା କିଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଅଛି କିମ୍ବା ଆସୁଛି, ସେଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରତିଫଳିତ କରନ୍ତି । ‘ତୁମଡି କେ ଶବ୍ଦ’ ସଂଗ୍ରହରେ ପାଠକ ଜଣେ ସାଧାରଣ ଲୋକର ଦାର୍ଶନିକ ଜଗତର ପ୍ରତିଛବି ଦେଖିବାକୁ ପାଇଥାଏ।ହିନ୍ଦୀ କବିତାରେ ତାଙ୍କର ବିଶେଷ ଅବଦାନ ପାଇଁ ବିହାରର ଭୋଜପୁର ବାସିନ୍ଦା ବଦ୍ରି ନାରାୟଣଙ୍କୁ ‘ ଭାରତ ଭୂଷଣ ପୁରସ୍କାର’, ‘ ଶମଶେର ସମ୍ମାନ’, ‘ସ୍ପନ୍ଦନ ସମ୍ମାନ’ ଏବଂ ‘କେଦାର ସମ୍ମାନ’ରେ ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଇଛି। ସେ କେମ୍ବ୍ରିଜ୍ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ଫୁଲବ୍ରାଇଟ୍ ସିନିୟର ଫେଲୋସିପ୍ ଏବଂ ସ୍ମଟସ୍ ଫେଲୋସିପ୍ ମଧ୍ୟ ପାଇଛନ୍ତି ।

ତାଙ୍କର କବିତା ସଂକଳନ ସଚ ସୁନେ ଅନେକଙ୍କୁ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ, ଶବ୍ଦପଦିୟମ୍ ଏବଂ ଖୁଦାଇରେ ହିଂସା ମଧ୍ୟ ବହୁତ ଲୋକପ୍ରିୟ ହୋଇଛି। ବଦ୍ରି ନାରାୟଣ ହିନ୍ଦୀ ଏବଂ ଇଂରାଜୀରେ ଲେଖନ୍ତି।ବଦ୍ରି ନାରାୟଣ ଆହ୍ଲାବାଦର ଜିବି ପ୍ୟାଣ୍ଟ ସୋସିଆଲ ସାଇନ୍ସ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟର ଜଣେ ପ୍ରଫେସର।ଜଣାଶୁଣା କବି ଅରୁଣ କମଲ ବଦ୍ରି ନାରାୟଣଙ୍କ ବିଷୟରେ ଲେଖିଛନ୍ତି – ପ୍ରାୟ ତିନି ଦଶନ୍ଧି ଧରି ତାଙ୍କ କବିତା ଯାତ୍ରାରେ ବଦ୍ରି ନାରାୟଣ ଲୋକକଥା ଏବଂ ଇତିହାସରୁ ଅର୍ଜନ କରିଥିବା ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ଅଧିକ ପରିପକ୍ୱ, ଏକାଗ୍ର ଏବଂ ବହୁ ରଙ୍ଗୀନ କରିଛନ୍ତି । ବଦ୍ରି ନିଜର କବିତା ଏବଂ ଜୀବନ-ପରିବର୍ତ୍ତନର ପରମ୍ପରା ଉଦ୍ଭାବନ ଏବଂ ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି । କବିତା ରଚନା କରିବାବେଳେ ମଧ୍ୟ ସେ ରହି ରହି ନିଜକୁ ଦେଖିଛନ୍ତି।